Zaczęło się od chaty
„Oberża pod Psem” to tylko jeden z elementów założonej przez Danutę i Krzysztofa Worobców „Osady Kulturowej w Kadzidłowie”, która ze względu na „wysoką wartość naukową, historyczną, estetyczną i krajobrazową” została w 2004 roku wpisana przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie do rejestru zabytków jako „jedyny tej skali zespół architektury drewnianej w naszym województwie”.
„Oberża pod Psem” mieści się w drewnianym, prawie 100 letnim zabytkowym budynku, a w osadzie poza Oberżą znajduje się muzeum „Mazurska chata podcieniowa z początku XIX wieku” oraz pokoje gościnne.
W skład zabytkowej osady wchodzi obecnie 6 drewnianych budynków przeniesionych tu z miejscowości południowej części Mazur i pogranicza mazursko-kurpiowskiego.
Są to:
• 200 letnia podcieniowa chałupa z Warnowa (pocz. XIX w.) – w niej znajduje się muzeum
• chałupa z Dąbrów (pocz. XX w.) obecnie „Oberża pod Psem”
• długi budynek gospodarczy (pocz. XX w.) z okolic Rozóg
• spichlerzyk (pocz. XX w.) – ekspozycja muzealna
• spichlerzyk podcieniowy (pocz. XX w.) – obecnie „bajnia” (rosyjska sauna parowa)
• podcieniowy budynek gospodarczo-mieszkalny (chałupa z Rozóg) –
w niej pokoje gościnne
Poza tym na terenie osady znajduje się murowany budynek mieszkalny
z lat 30 XX wielu.
Najcenniejszym obiektem w osadzie jest zbudowana z masywnych bali chałupa podcieniowa przeniesiona z Warnowa. To unikat, bo do naszych czasów zachowały się jedynie dwa takie dwustuletnie budynki z podcieniem w obu szczytach!
W chałupie znajduje się muzeum: w izbach na parterze zaaranżowano wnętrze mieszkalne oraz jednoizbową szkołę wiejską wraz z mieszkaniem nauczyciela.
Na obszernym poddaszu znajduje się ekspozycja przedstawiająca historię chałupy
z Warnowa i budownictwa podcieniowego, oraz ekspozycja etnograficzna ukazująca narzędzia i sprzęty używane w gospodarstwach domowych. Część eksponatów zgromadzono w sąsiadującym z chałupą spichlerzyku.
W prestiżowym przewodniku Michelin muzeum w Kadzidłowie
zostało wyróżnione słynną gwiazdką – jako jedyny obiekt
w Krainie Wielkich Jezior!
Oberża Pod Psem
Danuta i Krzysztof Worobiec
Kadzidłowo 1, 12-210 Ruciane-Nida
Zdjęcia:
Danuta Worobiec,
Krzysztof Worobiec